Paleizenclub

Geplaatst op zaterdag 29 mei 2004 @ 21:21 , 1293 keer bekeken

Koninklijk paleis van GÖDÖLLÖ - Departement Pest
Michelinkaart nr. 925 D 8 - 28 km ten noordoosten van Boedapest

Te bereiken: vanaf Boedapest de snelweg M 3 in noordoostelijke richting volgen. De snelweg loopt vlak langs Mogyoród en de Hungaroring waar elk jaar de Grand Prix Formule 1-autorace wordt gehouden.
Bezoekers zonder auto kunnen metrolijn M 2 (rode lijn) nemen tot aan het eindpunt Ors vezér tere en hierna de HÉV-l ijn tot Gödöllö.

De stad Gödöllö (uitspreken als Gueudeuleu) heeft zelf geen bijzondere toeristische aan trekkingskracht, maar Boedapesters en toeristen worden gelokt door het Koninklijk paleis, een in historisch opzicht belangrijk gebouw. dat herinnert aan keizer Frans Jozef I en keizerin Elisabeth, beter bekend als Sissi. Een groot deel is al gerestaureerd en het hele project, dat zich over een aantal jaren uitstrekt, voorziet zelfs in de bouw van een hotel in het park, in de buurt van de manege.



Het Koninklijk paleis is te bezichtigen en een aantal vertrekken wordt tevens gebruikt voor recepties, banketten, concerten, e.d

GESCHIEDENIS
De familie Grassalkovich
Graaf Antal Grassalkovich I (1694-1771), een beroemd Hongaars landsheer, liet dit paleis bouwen. Hij laat het ontwerpen door de architect András Mayerhoffer. De kapel, twee hoektorens aan beide zijden van de gevel, de manege e vijf vleugels worden tussen 1741 en 1749, tijdens de eerste bouwfase, voltooid. Tijdens de volgende fase van 1752 tot 1759 krijgt de uitbouw van de gevel zijn huidige vorm.



In 1751 brengt Maria Theresia, keizerin van Oostenrijk en koningin van Hongarije, een bezoek aan Antal Grassalkovich I en verblijft in het paleis. In 1760 komen de twee laatste vleugels gereed en enkele woonvertrekken. De zoon van graaf Antal Grassalkovich II brengt tussen 1782 en 1785 enkele vernieuwingen aan. Hij vervangt de hoektorens door twee uitspringende paviljoenen met gebroken kap die vandaag de dag nog bestaan. Hij laat tevens een theater bouwen. Antal Grassalkovich III Iaat vervolgens andere verbouwingen uitvoeren. Zijn dood in 1841 betekent het einde van de mannelijke tak van deze familie. De vrouwelijke tak erft het landgoed. In 1850 wordt het gekocht door baron György Sina en in 1864 door een Belgische bank.

De bloeitijd van Frans Jozef en Sissi
De Hongaarse Staat wordt eigenaar van het kasteel in 1867. Nadat het onder leiding van de architect Miklós Ybl is gerenoveerd, wordt het paleis aan keizer Frans Jozef en keizerin Elisabeth aangeboden ter ere van hun kroning tot koning en koningin van Hongarije.


Kroningszaal

De koninklijke familie hield ervan om hier in Gödöllö in de lente en de herfst uit te rusten, ver weg van het protocol en de etiquette aan het hof in Wenen. Elisabeth verbleef hier graag. Zij was een ervaren amazone en kon in de omringende bossen gaan paardrijden. Drijf-jachten, windhondenrennen en paardenrennen, feesten, recepties, concerten, enz., het waren ongetwijfeld gelukkige dagen voor Gödöllö.

Sissi werd al snel verafgood door de plaatselijke bevolking. 'Tijdens haar verblijf in Gödöllö werd de keizerin door een geheel ander hof omringd dan dat van Wenen. Elisabeth hoefde hier niet aan de door haar gehate regels te voldoen. Bovendien was zij hier het middelpunt van alles, aangezien Frans Jozef hier slechts kort verbleef.


Salon Elisabeth

Na de tragische dood van Sissi in 1898 in Genève beperkt Frans Jozef zijn bezoeken aan het paleis. Het laatste vond plaats in 1911. Zijn opvolger Karel I van Oostenrijk, koning van; Hongarije onder de naam Karel IV, die van 1916 tot 1918 regeerde, verbleef hier slechts één keer.

Decadentie, opleving en ondergang
In 1919 wordt het paleis de zetel van het militaire opperbevel van de radenrepubliek voordat het door Roemeense troepen wordt bezet. In 1920, na het aan de macht komen van de regent Miklós Horthy, wordt het landgoed de zomerresidentie van het staatshoofd en beleefd het luisterrijke jaren met recepties, feesten en jachtpartijen voor allerlei prominente figuren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog plunderen Duitse troepen het paleis.



Vervolgens verbranden de Sovjettroepen meubels en gebruiken het paleis als militair hospitaal en als kwartier. De Russen verlaten het kasteel voorgoed in 1990.

BEZICHTIGING
Buitenkant
Het Koninklijk paleis van Gödöllö met een oppervlakte van 1700 m2 en een park van 28 ha wordt beschouwd als het belangrijkste barokpaleis in Hongarije. Voorbij een stenen brug ziet men de hoofdgevel, met ervoor een uitbouw met een koepel en een mooi smeedijzeren balkon dat op vier gekoppelde roodmarmeren zuilen rust. De zuilen hebben Ionische kapitelen. In het midden van de balustrade ziet men het wapen van de familie Grassalkovich. Een bijzonder kenmerk van dit paleis zijn de zeven vleugels aan de achterkant van het gebouw die allemaal haaks op elkaar staan.



Wanneer men door de ingangshal naar de binnenplaats loopt, tussen twee vleugels die samen een U vormen, kan men dit zien.

Interieur

Staatsietrap met dubbele traparmen en stenen leuningen.

Kleine eetkamer - In een van de hoeken prijkt\ een tegelkachel in rococostijl. Een schilderij aan de wand toont keizerin Maria Theresia te midden van haar gezin.

Bureau - In een vitrine is een mooi servies van Herend-porselein te zien dat door de koninklijke familie werd gebruikt.

Kamer van de adjudant - Deze kamer bevat een door de koninklijke familie gebruikt telegraaftoestel en enkele authentieke telegrammen.

Kleine troonzaal - Monumentaal schilderij van de hand van Edouard von Engerth dat de kroning van Frans Jozef voorstelt. Dicht bij de haard hangt een portret van Ferenc Deák, een van de bemiddelaars bij de Oostenrijks-Hongaarse 'Ausgleich' in 1867, waarbij de dubbelmonarchie ontstond.


Werkkamer Frans Jozef

Bureau van Frans Jozef 1 - Het bureau in neobarokstijl is afkomstig uit het Koninklijk paleis in Boeda. De voorwerpen die erop staan, een klok en een blaker, hebben aan de keizer toebehoord. Portret van aartshertog Rudolf die zich in Mayerling (Oostenrijk) van het leven benam.

Salon van Frans Jozef 1 - De Oostenrijks-Hongaarse geschiedenis wordt door middel van prenten en schilderijen in beeld gebracht. Daarop is onder andere het koninklijke paar te zien tijdens officiële gelegenheden, zoals hun ontvangst in de Redoute van Pest. Grote zaal - Deze pronkzaal heeft stucmuren versierd met verguldsel. Aan het plafond hangen vijf vergulde kroonluchters.

Salon van koningin Elisabeth - Portretten van Elisabeth en verscheidene invloedrijke politici, zoals het portret van graaf Andrássy.
Werkkamer van koningin Elisabeth - Hier kreeg Sissi Hongaarse les, net als haar kin deren. Portretten van hun gouvernantes.

Kleedkamer van koningin Elisabeth - Het vertrek heeft paars behang, de favoriete kleur van de koningin. Met portretten, boeken van haar geliefde schrijvers en voor werpen, zoals een houten kistje dat haar toebehoorde, wordt een beeld geschetst van een aantal perioden uit het leven van Elisabeth.


Maria Theresiazaal

Slaapkamer van koningin Elisabeth (voormalige kamer van Maria Theresia) - Deze kamer werd speciaal ter ere van het bezoek van Maria Theresia in 1751 ingericht. Helaas is al het meubilair verdwenen.

Bron: De Groene Gids, Boedapest en Hongarije
Uitgever: Michelin
Jaar: 2000

---